روانشناسی کودک :تایید کارهای کودک یا برخورد قاطع(لیلاچهرازی مشاورکودک وبازی درمانگر)

«دست نزن عزیزم» کافیه دیگه! مگه به تو نمی‌گم این کارو نکن! در ذهن تصور کنید که یکی از آن روزهای وحشتناک است که هرگونه ترفندهای از طرف شما بی‌اثر مانده است و هر شیطنت و آتشی که کودکتان دلش می‌خواسته، سوزانده است.

یک روز وحشتناکی را تصور کنید که ترفندهایی که به طور معمول موثر از آب در می‌آمد، بی‌اثر مانده و کودک دلبندتان به اصطلاح هر آتشی دلش می‌خواسته، سوزانده است و هر چقدر شما به او گفته‌اید «بسه دیگه! مگه نمی‌گم نکن!» گوش‌هایش به صحبت‌های شما بدهکار نیست و توجهی نمی‌کند. بالاخره از کوره در می‌روید و مقداری صدایتان را بلندتر می‌کنید و کمی تندتر با او صحبت می‌کنید؛ ولی کجاست گوش شنوا؟ جالب است بدانید از نگاه کودکتان، او توانسته به وسیله شیطنت‌های خودش، توجه شما را به سمت خودش جلب کرده و مطمئنا برایش مهم نیست که این جلب توجه از سمت شما مثبت باشد یا منفی.

ممکن است برخی مواقع به خودتان ببالید که چقدر خوب است که خونسردی خودم را حفظ کردم و شاید گاهی داد و فریاد هم به ذهنتان نرسد و مواردی اینچنینی را از خودتان بروز ندهید و فقط بگویید «دست نزن عزیزم»، ولی دوباره هیچ گوش شنوایی از طرف کودکتان نیست که به این حرف‌ها توجه کند. پس در نهایت چه باید کرد؟

وقتی کودک خطایی را مرتکب شد، با چه روشی با او حرف بزنیم؟

خوب است بدانید برای این‌که کودک را به سمت رفتار درست و مناسب سوق دهیم، باید اول برخورد درست و صحیح را با کودک یاد گرفت و از راه‌های خودش وارد شد. چون ندانستن و تجربه نداشتن در این زمینه، ممکن است کار دست شما بدهد و رویه و روش رفتاری اشتباه شما باعث شود که کودکتان پرخاش کند و گاهی اوقات با حرکات عجیب و پرخاشگرانه، شما را ناراحت کند.

موقعی که می‌خواهید با کودکتان حرف بزنید، باید به چگونگی و نوع صحبتتان فکر کنید، چون کودکتان غالبا به حرکات بدن، وضعیت، اضطراب، لحن و بلندی صدایتان، نگرانی و خیلی مسائل اینچنینی دقت دارند که ممکن است شما از آنها غافل بوده و زیاد به این مسائل دقت نکنید.

موقع صحبت کردن با فرزندتان سعی کنید نقش بازی کنید، یعنی همه اکثر چیزها را بزرگ جلوه دهید و در موردشان اغراق کنید. حدالامکان سعی کنید با اعتماد به نفس با او حرف بزنید. بعضی مواقع که خواسته‌های شما با کودکتان با هم فرق دارد، خودتان را شخص سوم خطاب کنید تا بتوانید از یک جنگ تمام‌عیار جلوگیری کنید. به طور مثال بگویید «مامان می‌خواد دستاتو بشوره».

این موضوع را بدانید و جدی بگیرید که صحبت کردن با لحنی قاطع به طرز عجیب و معجزه‌آسایی اثر دارد و موثر واقع می‌شود. در بسیاری از مواقع صدای آرام، قاطع و حرکات مطمئنتان برای انتقال پیدا کردن پیام به فرزند شما کافی است، چون در این صورت به آنها این پیام را می‌دهد که در این زمینه‌ها خط قرمزهایی وجو دارند که او نمی‌تواند پایش را از آن‌ها جلوتر بگذارد. حتما در تمام مواقعی که با کودکتان در حالت صحبت هستید و یا با او بازی می‌کنید و حتی به او غذا می‌دهید، تمام خونسردی خودتان را حفظ کنید و هرگز از کوره در نروید، چون این کار باعث می‌شود که به مرور زمان بر روی رفتار و عملکرد کودک تاثیر منفی بگذارید و او را نیز ترغیب به این کار کنید.

در موقعی که کودک شما دچار خطایی شد، باید با لحنی قاطعانه با او صحبت کنید:

- سعی کنید که داد و فریاد راه نیندازید، اما در مقابل رفتار بد او با لحنی محکم حرف بزنید و خودتان را جدی‌تر نشان دهید.

- به اندازه قد کودک خم شوید تا قد بلند شما بچه را نترساند و به طور مستقیم به چشمانش نگاه کنید، چون اگر به طور مستقیم و ایستاده و از بالا با او صحبت کنید، او صحبت شما را نادیده می‌گیرد و زیاد توجهی نمی‌کند.روانشناسی کودک

- اگر فرزندتان خواست رویش را از شما برگرداند و به سمت دیگری برود، دستهایش را بگیرید تا به طور مستقیم به شما نگاه کند و به او بگویید «لطفا به من نگاه کن».

- به هیچ عنوان نباید در صدا، حرکات و لحن گفتار شما اثری از تهدید و خشونت باشد، زیرا این کار باعث می‌شود که آنها نیز رفتاری ناخوشایند و غیر قابل تصور از خود بروز دهند که مطمئنا باعث ناراحتی خود شما نیز می‌شود. اگر احساس کردید که عصبانی هستید و یا نمی‌توانید جلوی خشونت خود را بگیرید، سعی کنید از آنها برای دقیقه‌ای دور شوید و بعد از این‌که بر اعصاب خود مسلط شدید، دوباره به سمتشان بروید.

- بهتر است با لحنی قاطع و آرام و محکم با او حرف بزنید و این لحن را با معامله، تهدید یا عصبانیت اشتباه نگیرید. هنگامی که به این صورت با کودکتان حرف زدید، کمترین شکی برایش به جا نمی‌ماند که راهی جز اطاعت کردن از شما ندارد، چون آنها خیلی سریع متوجه نارضایتی شما می‌شوند. اگر از سمت خودتان استرس به او وارد کنید، مطمئنا جواب خوبی در این زمینه نخواهید گرفت.

- به آرامی و نرمی و با روشنی کامل برای تو توضیح دهید که چه کار اشتباه و خطایی از او سر زده است، مثل: «اصلا اجازه این را نداری که کسی را بزنی و از تو می‌خوام که هرگز این کار را تکرار نکنی.»

روانشناسی کودک : تایید کارهای کودک یا برخورد قاطع

- حتما مودب باشید و موارد ادبی را رعایت فرمایید. اگر کودکتان در جواب شما بر سرتان داد کشید، شما هرگز با لحن و صدای بلند به او جواب ندهید، زیرا در این صورت هر دوی شما بازنده خواهید بود.

اگر توجه کرده باشید، صحبت کردن با لحن قاطع بسیار موثر است و بهتر است بدانید در بسیاری از مواقع صدای آرام، قاطع و حرکات مطمئن شما برای رساندن پیام به فرزندتان کافی است، چون این اطلاع را به کودک می‌دهد که حواسش جمع باشد و همیشه باید به اندازه حریم خودش جلو بیاید. تایید کارهای کودک

هنگامی که از فرزندتان تعریف و تمجید می‌کنید، تند صدای شما باید کمی بلند، سرشار از لذت و خرسندی، پرهیجان و پرانرژی باشد. حتی در بسیاری از مواقع می‌توانید برایش دست بزنید و گاهی هورا بکشید و او را هیجان‌زده کنید. حتما احساس خود را به زبان بیاورد و بیان کنید: «آفرین عزیزم! خیلی کارت رو خوب انجام دادی، کمک بزرگی به من کردی.»

برخی مواقع کودکتان کارهایی انجام می‌دهند که شما باید صبور باشید و تحمل کنید، البته می‌دانیم که در بسیاری از مواقع خیلی سخت است، ولی برخورد خشونتامیز شما به فرزندتان یاد نمی‌دهد که به چه صورت رفتار خودشان را درست کنند. مثلا اگر با صدای بلند و فریاد به او بگویید: « فورا این‌جا را مرتب کن.» عمل مرتب کردن نه الزام منطقی عملش، بلکه بیشتر شبیه تنبیه به نظرش می‌رسد.

متوجه باشید که به هیچ عنوان سرزنشی از سمت شما سر نزند و به طور ساده و روان به او بفهمانید که آن مورد را که مدنظر است را اصلاح کند و یا تمیز کند. هرگز او را به خاطر اشتباهاتش سرزنش نکنید و بر سرش فریاد نکشید، زیرا بسیاری از مواقع همین اشتباهات ساده هستند که به آنها درس می‌دهد و به تجربیاتشان اضافه می‌کند. مگر می‌شود اشتباهی از سمت آنها سر نزند و ناخودآگاه و به صورت یکباره دچار تجربیات زندگی شوند. هرچند که سن آنها کم است و هنوز خیلی چیزها را نمی‌دانند، ولی باید کم‌کم شروع کرد و به صورت ملایم و با نرمی به آنها فهماند که هر کاری وقتی دارد و هر وسیله‌ای باید در سر جای خودش قرار گیرد و یا این‌که اگر چیزی روی زمین ریخت، باید به چه صورتی جمع‌آوری شود. پس مطمئنا بسیاری از اشتباهاتی که از سمت کودکتان رخ می‌دهد، باعث می‌شود تجربه‌ای را در ذهن خودش تداعی کند و بعدا با عملکرد بهتری با آن قضیه مواجه شود.مشاوره کودک

گاهی اوقات از این‌که می‌بینید اتاق کودکتان درهم و بهم است و خیلی از هم پاشیده است و شلوغ است، شما را ناراحت می‌کند. به جای این که بگویید: «اتاقت را مرتب کن – وگرنه…!» بگویید «یا الان مرتب کن و یا تا ده دقیقه بعد – انتخاب با خودت است.» پدرها و مادرها در بسیاری از مواقع از تهدیدهای توخالی استفاده می‌کنند، یعنی آنها را تهدید می‌کنند که اگر فلان کار را نکنی، فلان وسیله را از تو می‌گیرد و یا اگر فلان کار را نکنی، فلان چیز را برایت نمی‌خرم که در این صورت تاثیر زیادی روی آنها ندارد. پس در این صورت نتیجه چیست؟ به نظر می‌رسد «نتیجه این نوع برخورد، افزایشکشمکش است که می‌تواند به سرعت زیاد شود.»

از تهدید کردن کودکتان بپرهیزید و هرگز به او اولتیماتوم ندهید. حدالامکان سعی کنید بر روی وجه مثبت قضیه تلاش کنید. می‌توانید به او بگویید: «اگر اسباب بازی‌ها و لباس‌هایت منظم باشد، اتاقت خیلی قشنگ می‌شود.» و با دادن انتخاب محدودی به فرزندانتان در مورد زمان انجام این کار،در واقع از برخورد و درگیری با او پرهیز می‌کنید.