اختلال روانی (Mental Disorder)
مقدمه:
اختلال روانی (یا بیماری روانی) یک الگوی روان‌شناختی یا رفتاری است که در یک فرد رخ می‌دهد و عقیده بر این است موجب پریشانی یا ناتوانی می‌شود و همچنین این رخداد به‌عنوان قسمتی از رشد بهنجار یا فرهنگ شخص قلمداد نمی‌گردد. بازشناسی و درک اختلال‌های روانی در گذشت زمان و در بین فرهنگ‌ها تغییر یافته است.
تعریف‌ها، سنجش‌ها، و طبقه‌بندی‌های اختلال‌های روانی می‌تواند دستخوش تغییر گردد، ولیکن معیارهای راهنما که در کتاب‌های آی.سی.دی (ICD) و دی.اس.ام (DSM) و سایر کتاب‌های راهنما فهرست‌شده است، به‌طور گسترده‌ای مورد پذیرش متخصصان حوزة سلامت روان قرار گرفته است. طبقه‌بندی‌های تشخیص‌ها در این طرح‌ها ممکن است شامل اختلال‌های تجزیه‌ای، اختلال‌های خلقی، اختلال‌های اضطرابی، اختلال‌های خوردن، اختلال‌های مربوط به رشد، اختلال‌های شخصیت، و بسیاری از طبقه‌بندی‌های دیگر باشد.
هرچند این طبقه‌بندی‌های اختلال‌ها غالباً برحسب الگوی سرشتی/تربیتی ـ استرس (diathesis-stress model) و الگوی زیستی‌ـ‌روانی‌ـ‌اجتماعی (biopsychosocial model) تبیین شده‌اند، در خیلی از موارد هیچ علّت واحد پذیرفته شده و همسانی برای اختلال‌های روانی وجود ندارد.
تحقیقات نشان داده است که اختلال‌های روانی رخدادی عمومی است و براساس گزارش‌ها، یک سوم از افراد در اکثر کشورها در مقطعی از زندگی‌شان آن را تجربه می‌کنند. خدمات و سرویس‌های [مراقبتی و درمانی] برای اختلال‌های روانی ممکن است در بیمارستان‌ها و یا در اجتماع ارائه گردد. متخصصان سلامت روان، افراد دچار اختلال‌ها را با استفاده از روش‌شناسی‌های مختلف، اغلب با استناد به تاریخچه و مصاحبه، تشخیص می‌دهند.
رواندرمانی و دارودرمانی دو انتخاب اصلی برای درمان هستند؛ و نیز در کنار آنها مداخله‌های حمایتی و خودیاری. درمان ممکن است در جایی که قانون اجازه دهد، غیرارادی و اجباری باشد.
طبقه‌بندی اختلال‌های روانی:
تعریف و طبقه‌بندی اختلال روانی، هم برای سلامت روانی و هم برای استفاده‌کنندگان و تأمین‌کنندگان خدمات سلامت روان، یک مسئلة کلیدی است. اکثر اسناد بالینی بین‌المللی از واژة "اختلال روانی" به‌جای "بیماری روانی" استفاده می‌کنند.
هیچ تعریف واحدی وجود ندارد و جامعیت این تعریف بسته به بافت اجتماعی، حقوقی و سیاسی تغییر می‌کند. هرچند، به‌طور کلّی، اختلال روانی از نظر بالینی به‌عنوان یک الگوی رفتاری یا روان‌شناختی معنی‌دار مشخص شده است که در فرد رخ می‌دهد و معمولاً با پریشانی، ناتوانی یا احتمال‌خطر افزایش‌یافتة رنج بردن همراه است.
واژة "بیماری روانی شدید" (serious mental illness=SMI) بعضی اوقات برای اشاره به اختلال شدیدتر و طولانی‌مدت به کار می‌رود. تعریف گسترده می‌تواند اختلال روانی، عقب‌ماندگی ذهنی، اختلال شخصیت و وابستگی به مواد را پوشش دهد. عبارت "مشکلات سلامت روان" (mental health problems) ممکن است برای اشاره به تنها مسائل خفیف‌تر و گذراتر به کار رود.
در حال حاضر دو نظام گسترده‌ای وجود دارد که اختلال‌های روانی را طبقه‌بندی می‌کند ـ فصل پنجم از کتاب راهنمای "طبقه‌بندی بین‌المللی بیماری‌ها (ICD-10)، که توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) تهیه و ارائه شده است، و کتاب "راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی" (DSM-IV) که توسط انجمن روان‌پزشکی امریکا (APA) تهیه و ارائه شده است. هر دو نظام، فهرستی از اختلال‌ها را طبقه‌بندی نموده و معیار استانداردشده‌ای را برای تشخیص ارائه به‌دست می‌دهند.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.