تریاک :

تریاک عصاره در هوا خشک شده گل خشخاش است که با تیغ کشیدن به دور کاسبرگ این گل بدست می آید. بیش از 10 درصد تریاک را مورفین تشکیل میدهد که یک آلکالوئید از نوع اپیویید است. مصرف طولانی مدت و مداوم مرفین باعث مقاوم شدن بدن و به وجود آمدن مقاومت بدنی (تلورانس)،و در نتیجه بروز اعتیاد میشود . همچنین مرفین عامل اصلی اختلالات و عوارض جانبی احتمالی است که مصرف طولانی مدت تریاک در بدن ایجاد میکند. تنها در 2 گرم تریاک ، حدودا 120 الی 150میلیگرم مرفین وجود دارد. در تریاک آلکالوئیدهای دیگری نیز وجود دارد،ازجمله کدئین ،نارسئین ،پاپاورین و نوسکاپین و تبائین .

از قسمتهای دیگر گیاه خشخاش و گیاهان هم خانواده آن مواد دیگری با خصوصیات مشابه و ضعیفتر از تریاک بدست می آیند.

کشت خشخاش به منظور استفاده غذایی از دانه های آن ، و کاربرد تریاک برای تخفیف درد و بی حسی و همچنین در مراسم مذهبی حداقل از عصر برنز به این سو ادامه داشته است. سومریان ، آشوری ها ، مصری ها ،اهالی جزیره کرت ، مینوسیان ،یونانیان،رومیها،ایرانیانو اعراب هر یک در معرفی این گیاه نقشی داشته اند.

نام :

تریاک واژه فارسی است که با ریخت تریاق عربی شده است و معدل opium است که در فارسی و عربی آنرا افیون تلفظ میکنند. این واژه در فارسی معنی پادزهر را میرساند. تریاک از تر + یاک تشکیل شده است و معنی تر = آبدار مشخص است ولی در معنی یاک اختلاف است عده ای میگویند یک همان قپه است و عده ای میگویند یاک شامل همه گیاهانی که گرده افشانی مکنند است.

خواص درمانی و مضرات:

عملکرد آن در بدن همانند کار انتقال دهنده های عصبی ضد درد (اندورفینها) است که از طریق تاثیر بر سلسله اعصاب مرکزی موجب تخفیف احساس درد در بدن میشود. از تریاک و مشتقات آن در استفاده های پزشکی متوان نام برد. سرخوشی و نشئگی آن همواره موجب سوئ مصرف این دارو از زمان پی بردن به اثرات شگفت این ماده بوده است.

شکل :

رنگ و قوام و بوی آن بر حسب کیفیت و نوع تریاک متفاوت میباشد. از لحاظ رنگ ، دارای یک طیف گسترده از سیاه تا قهوه ای روشن و حتی کرم رنگ (معروف به تریاک سناتوری ) میباشد که انواع روشنتر عموما مرغوبیت بهتری دارند. از نظر قوام نیز انواع متفاوتی دارد و از تریاک خشک و شکننده تا انواع نرم آن در بازار یافت میشود. تریاک مرغوب عموما خشک و زرد رنگ است .


تاریخچه:

کشت خشخاش نخستین بار در 3400 سال پیش در میان رودان صورت گرفت. سومریها آن را گیاه لذت مینامیدند. هنر کشت خشخاش بعدها به آشریان و سپس بابلیها و از آنجا به مصر انتقال یافت. در سده 12 پیش از میلاد کشت گسترده آن در تبس پایتخت مصر آغاز شد ، بازرگانان تریاک را از مصر به کارتاژ ، یونان و اروپا میبردند و از طریق حمله اسکندر به ایران و هند راه یافت و در قرن چهارم میلادی به چین راه یافت.

نحوه و روش مصرف تریاک:

تریاک را به 3 شیوه تدخینی(کشیدن) ، خوراکی و تزریقی مصرف میکنند. مشهورترین شکلهای تدخینی تریاک ، استفاده از وافور ، سیخ و سنگ ، قلقلی ، سیخ و سوزن میباشد.

سوخته تریاک:

بخشی از تریاک است که هنگام بکارگیری وافور به صورت نیمه مذاب داخل حقه وافور جمع آوری میشود . ماده ای است به رنگ قهوه ای تیره و دارای ذرات براق مانند قیر .

بعضی از افراد سوخته را در آب حل کرده و محلول را که شربت بنفش رنگی است مینوشند، این شربت را شربت سوخته یا آب سوخته مینامند. سوخته در بازار به دو صورت سنگریزه و پودر موجود است.

نوع سنگریزه آن را میتوان به روش سیخ و سوزن و وافور و قلقلی مصرف نمود اما نوع پودر آن را فقط با وافور میتوان کشید.

مصرف سوخته بویی مانند تریاک و حتی قویتر از آن دارد و مقدار نشئگی حاصل از مصرف سوخته ، بسیار بیشتر از تریاک است.

شیره تریاک :

شیره تریاک را پودر کرده و آن را داخل یک ظرف مسی ریخته ، آب به آن اضافه مینمایند تا پودر سیاه سوخته ، داخل آب ، حل شود . سپس این محلول را میجوشانند و حاصل را از یک صافی پارچه ای عبور میدهند ، این کار را بر حسب مرغوبیت سوخته 2 تا 3 بار انجام میدهند. کحلول صاف شده را مدتی میجوشانند تا قوام پیدا کند آنچه راکه پس از سرد شدن در ظرف مانده است را شیره مینامند ، در واقع شیره ،عصاره سوخته میباشد.

شیره بسیار قویتر از تریاک است ، قیمت ان 3برار تریاک میباشد و برخلاف تریاک اصلا بو ندارد.غالبا مصرف خوراکی دارد ولی بشکل تدخینی با سیخ و سنگ نیز مصرف میشود.

گیاه تریاک:

بوته یا گیاه را کوکنار میگویند شبیه شقایق است و گل آن تبدیل به قپه اناری شکل میشود و شیره ای از قپه بدست می آید که ابتدا سفید و بعد حنایی و سپس به رنگ قهوه ای سیاه در می آید. قپه بعد از خشک شده حاوی دانه های خشخاش است که بسیار مغذی و خوشمزه است . تریاک ماده ای صمغ مانند است که از تخمدان گل گیاه خشخاش به دست می آید و معمولا به صورت تکه ها یا گرد قهوه ای تیره عرضه میگردد . کوکنار گیاهی است که در تمامی مناطقی که گندم میروید به عمل می آید.