راهکار مقابله با خود شیفتگی

آیا واقعا بالاترین وجود دارد؟

بیایید یکبار هم که شده از بیرون به خودتان و دیگران نگاه کنید. اول از خودتان بپرسید آیا لازم است همه روابط را از بالا به پایین تعریف کرد؟ آیا در همه روابط یکی بالاتر و دیگری پایین تر است؟ چه کسی این بالا و پایین را تعریف می کند؟ آیا زیباترین، باهوشترین، خوش لباس ترین تعریف مطلقی دارد؟ آیا همه اینها نسبی و اعتباری نیستند؟ آیا لازم است همه ذهن مان را درگیر چیزی کنیم که این قدر نسبی و اعتباری است؟ آیا بیشتر این «ترین»ها را رسانه ها و کلیشه های اجتماعی تعریف نکرده اند؟

نمی توان فرض کرد دو نفر به جای این که یکی در قله و دیگری در دامنه یک کوه باشند، دو رود جاری باشند که موازی دارند حرکت می کنند. آیا همه جمع ها نمی توانند مجموعه ای از رودهای موازی باشند؟ یادتان باشد در غرور یک استعاره بالا به پایین وجود دارد. این استعاره خودش را در کلمه هایی مثل قله، درخشیدن، سر بودن و سکوی قهرمانی در زبان ما نشان می دهد. به این استعاره شک کنید و استعاره هایی را که روابط را موازی تعریف می کنند جایگزین کنید، استعاره هایی مثل با هم راه رفتن، هم مسیر بودن، رودهای موازی و حتی هر کس از نردبان خودش بالا می رود و نه دیگران.

به بالاترین بودن شک کن

اکنون برای بار دیگر بیایید دوربین را به سمت خودمان بگیریم. ببین واقعا در همه جمع ها تو بالاترینی؟ آیا می شود انسان در همه چیز از دیگران بالاتر باشد؟ آیا این با طبیعت انسان در تضاد نیست؟ حالا کمی نرم تر به این ماجرا نگاه کن. اگر تو بالاترین نباشی واقعا فاجعه است؟ اگر تحصیلکرده ترین، باهوش ترین یا زیباترین فرد یک جمع نباشی و همه توجه ها به طرف تو نباشد، واقعا اتفاق بدی می افتد؟ آیا تو همان انسان، با همان عزت و کرامت، باقی نمی مانی؟

برای مقابله با خود شیفتگی فلش کارت داشته باش

گاهی کودک خودشیفته درونمان آن قدر قوی است که نمی گذارد جنبه بزرگسال وجودمان بالا بیاید. در این مواقع یک فلش کارت می تواند به ما کمک زیادی کند. فلش کارت مقابله با خودشیفتگی می تواند برای هر کسی متفاوت باشد.بستگی دارد خودشیفتگی شما از کجا آمده باشد و چه آسیبی به شما زده باشد. نمونه ای از این فلش کارت می تواند این شکلی باشد:

هر وقت احساس می کنم از دیگران بالاترم و دیگران حق ندارند به من نه بگویند یا به من امر کنند، یادم باشد این احساس، به این خاطر در من وجود دارد که در کودکی بیش از حد امر و نهی شنیده ام یا به من محبت کمی کرده اند. در حال حاضر می خواهم با غرور و زودرنجی جلوی امر و نهی دیگران یا طرد شدن از طرف آنها را بگیرم اما واقعیت این است که دیگران پدر و مادر من نیستند و من لازم نیست با غرور بین خودم و آنها دیوار بکشم. غرور و زودرنجی باعث از دست دادن رابطه های خوبم با دیگران شده است. پس می توانم به جای غرور کذب و نابجا کارهای بهتری مثل کارهای زیر را جایگزین کنم؛

الف- فکر کنم دیگران هم حق دارند به من نه بگویند.
ب- فکر کنم فارغ از امری بودن جمله دیگران، به نفعم هست که آن کار را انجام دهم یا نه.
نگذارید آن طرف وجودتان که شیفته خودش است، افسار رفتارتان را در دست بگیرد‎

با کودک خود شیفته درونت گفتگو کن!

هرگز اجازه ندهید آن طرف وجودتان که شیفته خودش است، افسار رفتارتان را در دست بگیرد. گاهی به حرف هایش شک کنید. بین این بخش کودک مانده وجودتان و بخش عاقل و بزرگسال وجودتان گفتگو راه بیندازید.به عنوان بزرگسال شما می توانید به کودک تان یادآوری کنید رفتارهایش کودکانه است، می توانید از جنبه های دیگری به رفتارتان نگاه کنیدو می توانید سود و زیان بلند مدت رفتارتان را بسنجید.

مثلا وقتی که شما بیش از حد از جمله امری دیگران می رنجید، این گفتگو می تواند نجاتبخش باشد؛
کودک: استاد نباید این طور با من حرف می زد. اون حق نداره به من بگه «تا آخر ترم پروپوزالت رو تحویل بده.»
بزرگسال: ببین تو کودک زودرنج منی. به خاطر این که توی بچگی بابا و مامان نازک تر از گل بهت نگفتن الان از هر جمله امری می رنجی. (یادآوری کودک بودن کودک).
کودک: یعنی چه؟ اون حق نداره به من امر کنه، شاید اصلا دلم نخواد پروپوزالم رو تحویل بدم.
بزرگسال: خب شاید اون به خاطر استاد بودنش عادت کرده باشه با این جملات با دانشجو صحبت کنه. شاید هم چون تو توی درسای قبلی با تاخیر پروژهات رو تحویل دادی، این طوری از تاخیر دوباره پیشگیری کرده. شاید منظورش این نباشه که تو رو مجبور کنه. اصلا مگه او چقدر سود می بره از تحویل پروپوزال تو؟ (دیدن ماجرا از جنبه های دیگر)
کودک: پس من حالشو می گیرم. پروپوزالم رو تحویل نمی دم تا یاد بگیره با دانشجو چطور صحبت کنه.
بزرگسال: می تونی اینکار رو بکنی اما باید ببینی چه سود و زیانی داره. اصلا شاید حالش هم گرفته شد اما به چه بهایی؟ به بهای این که یک ترم از تحصیل و عمرت عقب بمونی؟ پس بهتره لجبازی نکنی و پروپوزال رو برای سود خودت تحویل بدی. (سو دو زیان کردن رفتار کودک)

به عامل خود شیفتگی نامه بنویس!

تا شما پدر و مادرتان را نبخشید، بند ناف عاطفی تان به آنها وصل است. اگر کشف کرده اید ریشه های خودشیفتگی رفتار نامناسب والدین تان است به آنها نامه بنویسید و تمام حرف های ناگفته تان را در آن نامه قید کنید اما نامه را به آنها نرسانید. بخشی از یک نامه به مادر می تواند به این شکل باشد:

مادر عزیزم
تو همیشه فکر می کردی خانواده ما از همه خانواده های محله و فامیل بهترند. من به عنوان یک بچه باور کرده بودم و خودم را بالاتر از دیگران می دانستم. برای همین هیچ وقت در مدرسه نتوانستم با دیگران دوست شوم. متاسفانه این رفتار هنوز هم در من وجود دارد و من شبیه تو شده ام...

حالا بیایید گلایه های تان را بررسی کنید. بشوید خودتان را جای روانشناس مادرتان قرار بدهید. ببینید کودکی آنها چقدر در رفتارشان موثر بوده است. مثلا آیا مادرتان خودش در خانواده ای لوس کننده به دنیا نیامده است؟ آیا شرایط مادرتان هم در رفتارش موثر بوده است؟ مثلا آیا او در یک ازدواج نابرابر با پدرتان با خودشیفتگی از خودش محافظت نمی کرده است؟ آیا در تعریف کردن بیش از حد از تو نمی خواسته به اشتباه به تو عزت نفس دهد؟

وقتی والدین تان را فهمیدید، راحت تر می توانید آنها را ببخشید. وقتی آنها را بخشیدید، از دست کودک خودشیفته وجودتان راحت تر خلاص می شوید.

جهت رزرو مشاوره تلفنی و حضوری با این شماره تماس بگیرید 09374071940