صمیمیت، قدرت ورود به دنیای انسانی دیگر است؛ چنان که حس کنید همسرتان را درک می کنید. بدون تردید، در زندگی مشترک مهم ترین کیفیت در روابط زناشویی خوب، داشتن صمیمیت است. قدرت ایجاد رابطه از مهم ترین مهارت هایی است که فرد می تواند داشته باشد. «صمیمیت در روابط، در میان گذاشتن عمیق ترین احساسات، رؤیاها، خواسته ها، نگرانی ها و شادی هاست و مهم تر این که صمیمیت، مستلزم خودشناسی و پرداختن به مکنونات درونی خود اوست. اگر این شناخت انجام نگیرد، رسیدن به صمیمیت در عمل غیرممکن خواهد بود» (اسماعیل بگی و غلامرضایی،1389، ج2، ص185).

خوش بخت کسی است که از زندگی بامحبت و صمیمیت لذّت می برد و گرفتاری های مختلف نمی تواند این لذت را در زندگی او از بین ببرد. احترام متقابل، آرامش، اطمینان و هم زیستی صلح آمیز، عوامل مهمی هستند که تنها محبت می تواند ایجادکننده ی آن باشد. «تنها محبت است که می تواند توانایی غلبه بر ناامیدی را داشته باشد. محبت، ایمنی و توانی به انسان می بخشد که در راه رشد و تکامل خود و دیگران تلاش کند و این محبت هنگامی امکان پذیر است که بدون اجبار و آزادانه باشد» (نجاتی، 1376،185).

محبت، مطمئن ترین راه ایجاد صمیمیت

تشکیل خانواده بدون صمیمیت و محبت، به ساختن بنایی می ماند که میان اجزای تشکیل دهنده ی آن، آجرها را فقط در کنار هم قرار داده اند. شالوده ی تشکیل یک خانواده، عامل مهمی به نام محبت است تا آجرهای این بنا را به هم متصل کند. محبت بین زن و شوهر می تواند موقعیت هر دوی آن ها را مستحکم کند. زن با آموختن مهارت های محبت می تواند به همسرش کمک کند تا عظمت خویش را درک کند. در سفر زندگی لازم است که به تفاوت های خود بها دهیم و به آن ها احترام بگذاریم. همین تفاوت ها ممکن است باعث ایجاد صمیمیت شود. «اگرچه هر یک از این تفاوت ها می تواند منبع اختلاف شود، در ضمن فرصتی است تا با هم رشد کنیم، ایجاد تعادل میان این تفاوت ها به صمیمیت بیش تر می انجامد و وقتی در نقش شریک زندگی به منافع خانواده، جامعه و یا جهان بیندیشیم، صمیمیت ما می تواند به طور نامحدود رشد کند» (گری، 1378، ص265 و 268).

اولین گام ایجاد محبت

اولین قدم برای برقراری صمیمیت، شناخت یک دیگر و روحیات دو طرف است؛ حتی دستورهای لازم جهت ایجاد محبت را بیاموزید؛ ولی بدون درک موقعیت مناسب همسرتان آن را به کار ببرید، ممکن است نتیجه ی عکس بدهد. وقتی با همسری که او را دوست دارید صمیمی می شوید، فرصت های نامحدودی برای رشد تمام روابط خود ایجاد می کنید. مهم ترین وسیله برای دست یابی به این موفقیت، عقل و ذکاوت زن است. زن عاقل و هوشمند در رهگذر زندگی باید زوج خویش و موقعیت خانوادگی و اجتماعی او را درک کند و با رفتاری که همسرش نسبت به آن علاقه نشان می دهد محبت را در خانواده ی خود حکم فرما کند.

نقش صمیمیت در زندگی فرد

زنان از دیرباز نقش مهمی در موفقیت و هدایت مردان به سوی صمیمیت داشته اند. اگر به زندگی بزرگان دینی، شخصیت های برجسته و یا مخترعین و مبتکرین نگاه کنید، همواره نقش زنان را در موفقیت آن ها به وضوح خواهید دید. زنان باید جایگاه و نقش واقعی خود را در مجموعه ی هدف مند زندگی بیابند. این امر سبب بروز مهر و محبت خالصانه ی خود به همسرشان می شود، او را می پذیرد و خود را با وی وفق می دهد.

خانه، مکانی برای محبت است نه جای رنج

خانم «مارابل مورگان» روان شناس می گوید: «زنان دارای شخصیتی استثنایی و بسیار نیرومندند که اغلب بر آنان پوشیده است. اگر زنان بتوانند نیروهای شگفت انگیزی را که خداوند به آن ها ارزانی داشته است، کشف کنند و از آن به طور اصولی و صحیح استفاده کنند، قادر خواهند بود هر نوع مشکلی را از میان بردارند و محیط سرد و بی روح خانه را به کانون گرم و پر از محبت و صمیمیت تبدیل کنند» (اسماعیل بگی و غلامرضایی، 1389، ج2، ص269).

نکات مثبت برای ایجاد صمیمیت

بخشش و گذشت: یکی از مهم ترین مهارت های رسیدن به رضایت خاطر در زندگی زناشویی، بخشودن است. بخشودن، یعنی رهایی یافتن از رنج ها، وقتی در زندگی زناشویی از بخشش کوتاهی می کنیم، محبت در همه ی جنبه های زندگی مشترک مان محدود می شود. هیچ کس کاملاً بدون عیب و نقص نیست. یکی از نشانه های محبت آن است که نواقص همسر و خودمان را بپذیریم، با بخشودن اشتباه ها و با پذیرفتن نواقص زندگی توانسته ایم قدرت خود را در ابراز محبت افزایش دهیم. «قدرتِ بخشیدن در همه ی ما وجود دارد؛ اما مانند دیگر مهارت ها لازم است با تمرین و صرف وقت آن را به دست آوریم. هر بار که گذشت می کنید، فرشتگان در بهشت به خاطر این کار پسندیده ی شما شادی می کنند. پس وقتی عشق و محبت را انتخاب می کنیم، انوار بهشتی را به تاریکی زندگی راه می دهیم» (همان، ج3، ص902). حضرت علی(ع) می فرمایند: «بخشش بیش از خویشاوندی محبت می آورد» (نهج البلاغه، حکمت 247).

کم کردن توقعات: در مواقعی همسرمان نمی تواند طوری که ما مایل هستیم، ابراز علاقه کند. «تصور این که همسرمان باید مطابق میل ما رفتار کند و بر اساس طرز تفکر ما پیش برود، خطایی بی مورد است. چه قدر زندگی زیبا می شود اگر زنان توقعات خود را کنار بگذارند و به فردی که دوستش دارند تکیه نمایند. کوتاه ترین راه برای رسیدن به این هدف مهرورزی و ایجاد صمیمیت در زندگی است» (اسماعیل بگی و غلامرضایی، 1389، ج3، ص903).

عذرخواهی: عذرخواهی به معنای قبول مسئولیت بی قید و شرط در قبال اشتباه های خویشتن است. با عذرخواهی می گویید که واکنش همسرتان را درک می کنید، و بر حقانیت او صحه می گذارید؛ به عبارت دیگر، شما تصدیق می کنید اشتباهی مرتکب شده اید و حالا قصد اصلاح و جبران آن را دارید. پس اگر در مقام بخشودن و گذشت و کم کردن توقعات باشیم، عذرخواهی آسان خواهد شد. عذرخواهی، نشانه ی عقل و تدبیر است که نتیجه ی آن ایجاد صمیمیت در زندگی خواهد شد (همان، ج3، ص906).

سلامتی روح و روان: دستگاه ایمنی بدن، مغز و سایر قسمت های بدن، با هم در ارتباط هستند و بر اثر عواملی مانند اضطراب، استرس و اندیشه های منفی، مغز از خود موادی آزاد می کند که روی دستگاه ایمنی اثر می گذارد و سلامت جسمی بدن را به خطر می اندازد. سلامت جسم و روح لازم و ملزوم هم دیگرند. اگر بخواهیم رابطه ی صمیمی مفید و خوبی با همسر خود داشته باشیم، باید از سلامتی روحی و روانی برخوردار باشیم.

داشتن عزت نفس: عزت نفس هر فرد از صفات درونی او نشأت می گیرد. کسی که از عزت نفس بالایی برخوردار است، همواره خودش را مثبت ارزیابی می کند و برخورد مناسب و منطقی با خود و دیگران دارد. «برخورداری از عزت نفس به عنوان هسته ی مرکزی و اساسی در ایجاد محبت و صمیمیت در فرد است؛ به تعبیر دیگر، عزت نفس عبارت است از اطمینان یافتن به توان مندی خود برای اندیشه کردن و چیره شدن بر مشکلات زندگی است. شخص اطمینان حاصل می کند به حق خود برای شاد بودن، احساس ارزش مندی، شایستگی و لذت بردن که این عوامل به شخص کمک می کند تا در ایجاد محبت و صمیمیت موفق تر باشد» (نجاتی، 1376، 170).

دعا و نیایش: از نظر دین اسلام، دعا، یعنی قطع امید از همه و فقط طلب کردن و خواستن از خداوند است. امروزه بسیاری از دانشمندان، اعتقاد دارند که نیاز به دعا و نیایش، مانند نیاز به اکسیژن و آب است. دکتر کارل روان شناس می گوید: «نیاز به حس مذهبی را می توان نظیر نیاز به اکسیژن داشت، دعا در شرع مقدس اسلام، یک عمل مستحب مؤکد شمرده شده است.» در کنفرانسی که تحت عنوان «ارزش های درمانی دعا» در ایالت بوستون آمریکا در دانشگاه هاروارد انجام شد، نقش دعا چنین بیان شد: «دعا خواندن، مغز را به کار می اندازد، فشار خون را کاهش می دهد و به طور کلی، دعا باعث تغییرات فیزیولوژیکی محبت و صمیمیت در فرد می شود» (اسماعیل بگی و غلامرضایی، 1389، ج3، ص942).

راه حل ایجاد صمیمیت

برای نشان دادن صمیمیت واقعی، باید صادقانه احساسات مان را بیان کنیم و همسرمان را همان طور که هست بپذیریم. نقاط ضعف و قوت، علایق و حساسیت های همسرمان را بشناسیم و بپذیریم که نیاز به تلاش زیادی دارد، ولی پاداش این تلاش، همانا «صمیمیت» و «محبت» است. می توان گفت یکی از شرایط نفوذ به دنیای طرف مقابل، درک و شناسایی احساس طرف مقابل و سپس عمل کردن بر اساس آن است نه بر اساس کیفیت حسی خود. زیرا ممکن است هر کسی با زبان خود محبت کند که این زبان برای دیگری قابل درک نیست؛ بنابراین صمیمیتی اتفاق نمی افتد.

زنان باید مهم ترین عوامل تقویت محبت را از جمله احترام به همسر، اعتماد به او، رفتار همراه با محبت، یک رنگی، صداقت در گفتار و کردار، چشم پوشی از خطاها و لغزش ها، قدردانی، توجه، تواضع، خوش خلقی، وفاداری، امانت داری و... را در زندگی به کار گیرند تا موفق تر باشند. مهم ترین عامل ایجادکننده ی عوامل گفته شده محبت است؛ زیرا اکثر روان شناسان و روان پزشکان پس از بررسی ها و تحقیقات بسیار به این نتیجه رسیده اند که محبت یک واکنش احساسی است که هر کس می تواند آن را فرا گیرد. مدت و چگونگی یادگیری محبت به توانایی فرد و تربیت خانوادگی او بستگی دارد (نجاتی، 1376، 185). آلبرت هوبارد روان شناس می گوید: سه عامل بسیار مهم در زندگی انسان ها وجود دارد: «اول «مهربانی» و دوم «مهربانی» و سوم «مهربانی».