لکنت کودک در محیط مدرسه در مقابل دوستان، معلمان، مدیر و دیگر
افرادی که در مدرسه حضور دارند او را عذاب می‌دهد و به همین دلیل گاهی او سعی می‌کند
خود را از دید آنها پنهان کند، از این رو باید به او کمک کرد تا با این مشکل کنار
بیاید. به کودک بگویید درصدد آن نباشد تا لکنت زبان خود را در مقابل دیگران پنهان
کند. باید به او آموزش داد که چگونه با مشکل خود کنار بیاید، آن را بپذیرد و برای
رفع آن تمام سعی خود را بکند.
درس جواب دادن در کلاس
به طور تقریبی همه کسانی که لکنت دارند به جای اینکه در کلاس به سؤالات جواب بدهند، می گویند: (نمی‌دانم)، در حالی که جواب سؤال را می‌دانند. در آن لحظه کودک از ترس لکنت رها می‌شود، اما بعد احساس کسالت می‌کند، زیرا توانایی واقعی خود را ظاهر نساخته است. دانش آموز لکنتی معمولابه هنگام خواندن کتاب، برای پیشگیری از لکنت به خط‌های بالاو پایین توجه می‌کند، چون او نگران است که در خواندن دچار لکنت شود. در واقع دانش آموز لکنتی خواندن خود را پیش بینی می‌کند. علت قفل یا لکنت او هم از یک طرف ترس از لکنت و از طرف دیگر تجربیات تلخ گذشته است که به نحوی او را تهدید می‌کند.
اگر در هنگام خواندن دچار مشکل شود و دانش آموزان دیگر به او
بخندند، این تجربه تلخ در روند خواندن کودک از روی مطلب اثر نامطلوب به جا می‌گذارد
و احساس ترس و تشویش بیشتری در او به وجود می‌آورد. دانش آموز لکنتی در هنگام
خواندن مطلب در مقابل دانش آموزان دیگر، چون فکر می‌کند در هنگام مکث کردن و لکنت،
شنونده خود را در انتظار گذاشته است، سعی می‌کند برای رفع این مشکل و فشار زمانی
موجود سریع‌تر صحبت کند یا مطلب را بخواند به همین دلیل بیشتر دچار لکنت و
مکث می‌شود. کودکانی که لکنت دارند برای رهایی از مشکل خود سعی می‌کنند
کودکان و همکلاسی‌های خود را به نحوی مورد تمسخر قرار دهند. مثلاهمکلاسی چاق خود
را مسخره می‌کنند.
ارتباط لکنت با وراثت
هیچ کس به طور قطع نمی‌تواند بگوید که لکنت ارثی است یا نه؟ نقش
وراثت کاملاپیچیده است ولی دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که مشکلات گفتار و
زبان به نوعی ژنتیکی است. با این حال اگر وراثت عاملی در به وجود آمدن لکنت باشد
نقش آن کاملامبهم است، مانند رنگ چشم و مو که قابل پیش بینی نیست. (فرازی، مرتضی ۱۳۷۶، ص ۱۲)
احتمال بروز لکنت در کودکان چپ دست
افراد چپ دست بیشتر از افراد دیگر ممکن است دچار لکنت شوند.
طبق یافته‌های موجود، حدود ۳۰% افراد لکنتی را چپ دستان تشکیل می‌دهند،
زیرا مرکز گفتار در افراد چپ دست در نیمکره چپ مغز است که الگوی بسیار
پیچیده‌ای دارد و بنابراین، این حالت سبب ناهماهنگی‌هایی در ساماندهی و برنامه
ریزی و اجرای گفتار می‌شود و گاهی به صورت لکنت قابل مشاهده است.
تظاهرات و حالات گفتار فرد لکنتی
۱- تکرار: بارزترین و مهمترین
ویژگی گفتار فرد لکنتی تکرار است. فرد لکنتی به طور ناگهانی و غیر ارادی صداها،
کلمات و عبارات را تکرار می‌کند.
۲- کشیده گویی: یکی از مواردی که در افراد لکنتی فراوان دیده می‌شود (کشیده گویی)
یا طولانی ادا کردن است. کشیده گویی عبارت است از طولانی ادا کردن کلمات، هجاها،
صداها (بویژه واژه‌ها)
۳- گیر یا قفل: گاهی اوقات فرد لکنتی در اثر انقباض‌های ناگهانی و غیر ارادی
دستگاه متولی گفتار، بویژه حنجره و لب‌ها، برای لحظاتی کوتاه از گفتن کلمه یا
عبارت باز می‌ماند و وقفه‌ای در استمرار گفتار پیش می‌آید (دهان قفل می‌شود) و پس
از رفع انقباض اندام گفتاری، کلمه مورد نظر به تندی و با شتاب بیان می‌شود. این
حالت به درجه و شدت لکنت بستگی دارد.
۴- تغییر صدا: وقتی یکی از علائم لکنت در فرد ظاهر می‌شود، صدایش هم از نظر
بلندی، شدت، ارتفاع (زیر و بمی) و کیفیت، دستخوش اختلال می‌شود. این تغییرات در
افراد لکنتی فقط در زمان وقوع لکنت رخ می‌دهد.
۵-
سرعت ناموزون: سرعت گفتار فرد لکنتی اغلب آهسته است و ریتم
منظمی ندارد (به صورت نامنظم و آهسته) این حالت زمانی است که فرد در جریان گفتار
مبتلابه لکنت شود و در بقیه موارد احتمال دارد که معمولی یا اندکی سریع‌تر از حد
معمول باشد.
۶- میان پرانی یا میان اندازی: در افراد لکنتی زیاد دیده می‌شود که صداها،
هجاها، کلمات یا عبارتی را به میان صحبت خود می‌آورند تا فاصله بین کلمات و
جملاتشان را پر کنند و به عبارتی لکنت خود را پنهان سازند.
۷- مکث یا توقف: تنفس افراد لکنتی با افراد غیر لکنتی تفاوت دارد، افراد
لکنتی تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای در الگوهای دم و بازدم از خود نشان می‌دهند. البته
ظرفیت دم و بازدم افراد لکنتی در حالت غیر گفتاری فرقی با افراد غیر لکنتی ندارد.
توقف یا مکث در فرد لکنتی ممکن است جنبه فیزیولوژیک نداشته باشد و بر اثر عادت‌های
غلط ایجاد شده باشد و ممکن است فیزیولوژیک باشد (مکث تنفسی) خود به حالت دم صدادار
(صحبتش همراه با صداست) و بازدم بیش از حد (بین جملات هنگام صحبت فاصله کوتاه می
افتد) می‌باشد (فرازی،۱۳۷۶ ص ۱۷)
مرکز روانشناختی و مشاوره انتخاب
📞تلفن هماهنگی جهت تعیین وقت قبلی:
0922-638-0616 سلحشور
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.