امیرمحمد شهسوارانی در گفت‌و گو با خبرنگار بهداشت‌و‌درمان خبرگزاری فارس، در پاسخ به سوال یک یاز شهروندان درباره وسواس و نشانه‌های آن، اظهار داشت: وسواس یکی از مسائل پیش رو در زمینه سلامت روان است که امروزه افراد زیادی را درگیر ساخته است، وسواس به طور کلی شامل فکر، احساس، اندیشه یا حسی عودکننده و مزاحم است که در این حالت با توجه به اینکه این موارد فرآیند ذهنی هستند آن را وسواس فکری می‌گویند.

وی ادامه داد: وسواس عملی نوعی اجبار رفتاری آگاهانه، قالبی و عودکننده است. وسواس‌های عملی شامل مواردی چون شمارش چند باره اشیاء، پول یا اعداد، وارسی چند باره قفل در یا شیر گاز یا شیر آب پس از بستن آن، شستن دست‌ها به شکل چندین باره حتی پس از تمیز شدن ‌آن است.

این متخص حوزه بهداشت روان گفت: اگر چه در مشکلات وسواسی فرد با فکرهای وسواسی خود یا اعمال تکراری اجباری در تلاش برای کاهش اضطراب درونی خود است اما این اعمال معمولاً به کاهش اضطراب منجر نمی‌شوند حتی اگر فرد در مقابل افکار یا اعمال وسواسی خود مقاومت کند نیز باز اضطرابش افزایش می‌یابد.

*ویژگی‌های عمده شخصیت وسواسی

وی افزود: مقوله دیگر در بحث وسواس، شخصیت وسواسی است که به طور کلی با اختلال وسواس متفاوت است. ویژگی‌های عمده شخصیت وسواسی شامل دقت، باریک‌بینی، محدود بودن احساسات، منظم و مرتب بودن، مداومت و پافشاری، سرسختی و یک‌دندگی و ناتوانی در تصمیم‌گیری قطعی است. شاید بتوان مهمترین خصوصیات افراد دارای شخصیت وسواسی را کمال‌طلبی و انعطاف‌پذیری دانست.

این روانشناس اظهار داشت: افرادی که دارای مشکلات و مسائل مربوط به وسواس هستند زمان زیادی از روز را به انجام اعمال وسواسی یا فکر کردن به موضوعات وسواسشان سپری می‌کنند. این امر به ناتوانی آنها از رسیدن به موضوعات مهم زندگی‌شان منجر می‌شود، همچنین لازم است بین شخصیت وسواسی و اختلال وسواس تمایز قائل شد برای تشخیص اختلال وسواس با شخصیت وسواسی لازم است حتماً به متخصصان سلامت روان مراجعه کرد در صورت پیگیری و مداومت در انجام درمان این مشکل قابل کنترل و محدود شدن است.

وی افزود: موارد اصلی و عمده وسایل وسواسی شامل وسواس آلودگی و به دنبال آن شست‌وشو یا اجتناب اجبارگونه از اشیایی است که فرد گمان می‌کنند آلوده‌اند، تردیدهای بیمارگونه که به دنبال آن فرد اعمال وسواس عملی به صورت وارسی را صورت می‌دهد مثل عدم اطمینان از بسته بودن شیر آب یا قفل بودن در یا بسته بودن شیر گاز یا خاموش کردن برق. افکار مزاحم که فرد صرفاً بدون داشتن اعمال وسواسی فقط درگیر فکر کردن به یک سری موضوعات تکراری و ناخوشایند است.

این متخصص حوزه بهداشت روان گفت: چهارمین الگوی شایع اختلالات وسواسی تقارن است که فرد به شکل بسیار زیادی حساسیت به لزوم رعایت تقارن و دقت در آمورش دارد در چنین حالتی فرد ساعت‌ها وقت خود را صرف ترسیم یک شکل یا نقشه یا کشیدن نقاشی یا پخت غذا یا اصلاح صورت خود می‌کند.

*درمان وسواس

وی خاطر نشان کرد: فرآیندهای درمانی شامل ترکیبی از انواع رفتار درمانی و دارو درمانی است که به صورت مشارکتی توسط روانپزشکان و روانشناسان صورت می‌گیرد. باید در نظر داشت با توجه به درگیر شدن بخش‌های مختلفی از ساختارهای مغزی در مسائل مرتبط با وسواس فرد دارای این مسائل خود به تنهایی قادر به محدود ساختن یا کنترل مشکل خود نیست و نیازمند کمک گرفتن از متخصصان این حوزه است.

شهروندان ایرانی از هر جای ایران می‌توانند سؤالات مورد نظر خود را درباره مسائل مرتبط با سلامت جسم، روان،‌ بیمارهای واگیر و غیر واگیر، راه‌های پیشگیری و درمان آنها طی تماس با شماره تلفن 02188911667 یا ایمیل moshaversalamat@farsna.net مطرح کنند.