10 تکنیک کاربردی برای آموزش مدیریت مالی به کودکان

آموزش مالی برای کودکان ضروری است. کودکانی که یاد می‌گیرند برای مخارج و هزینه ‌هایشان برنامه ‌ای داشته باشند و آن را اجرا کنند، اعتماد به نفس بیشتری خواهند داشت. به‌علاوه آنها بیش از سایر کودکان به توانایی‌ هایشان در تصمیم گیری اعتماد دارند و متکی به خود هستند. آنها زودتر می‌توانند با مفاهیم مهم اقتصادی مانند اعتبار، مالیات و بیمه آشنا شوند و شروع به سرمایه گذاری برای زندگی آیند‌ه ‌شان کنند.

1. آموزش مدیریت مالی به کودکان به روش غیر مستقیم با استفاده از مشاهده و مثال

کودکان آنچه والدین‌ آنها با پول انجام می‌دهند و احساسی را که در مورد پول دارند، مشاهده می ‌کنند. آنچه را که کودکان می‌بینند و می‌شنوند بر نگرش‌ها و ارزش‌هایی که در آنها شکل‌ می ‌گیرد، تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل والدین باید دیدگاه و نگرش‌های خود در مورد پول و روش‌هایی را که برای خرج کردن پول استفاده می ‌کنند، ارزیابی کنند. آیا همیشه سعی می‌کنید که به تعهدات مالی‌ پایبند باشید؟ آیا در مورد مسائل مالی آرام و منطقی هستید یا پول باعث ایجاد درگیری و طغیان‌های احساسی می‌شود؟ آیا پول‌های خود را بر اساس هوا و هوس خرج می‌ کنید یا برای خرج کردن آن برنامه دارید؟ و مثال هایی از این قبیل...

2. مشارکت دادن کودکان در بحث ها و تصمیم‌ گیری‌ ها

خانواده ها می‌توانند با وارد کردن فرزندان در بحث‌های معمول خانوادگی به آنها کمک کنند که مسائل مالی را درک کنند. این کار باعث می‌شود کودکان به ‌تدریج درک کنند که درآمد خانواده برای چه مواردی هزینه می‌شود و اهداف مالی کوتاه‌ مدت و بلند مدت خانواده چه هستند. فرزندانی که وضعیت مالی خانواده را درک می‌کنند، کمتر از سایر کودکان درخواست‌های مالی غیرمنطقی دارند. شما باید قوانینی اساسی را برای این جلسات خانوادگی تعیین کنید و به‌ خوبی مشخص کنید که کودک شما به چه طریقی باید در آنها مشارکت داشته باشد. به ‌علاوه باید بر اهمیت محرمانه بودن این بحث‌های خانوادگی تأکید کنید و از کودک بخواهید که مسائل مطرح ‌شده در جلسات خصوصی خانوادگی را برای دیگران تعریف نکند.

3. آموزش مدیریت مالی به فرزندان به روش مستقیم و برنامه ‌ریزی فرصت‌ ها و تجربه‌ ها

بعضی ‌اوقات باید برای فرصتی برنامه ریزی کنید تا بتوانید درس خاصی را به فرزند خود بیاموزید. برای نمونه، وقتی با فرزند ۷ ساله خود «مغازه‌ بازی» می ‌کنید، می‌توانید تفاوت میان ارزش سکه‌ی ۵۰ تومانی و سکه‌ی ۱۰۰ تومانی را به او یاد بدهید. یا می‌توانید به ‌همراه کودک خود در وب ‌سایت‌های نقد و بررسی کالا جست‌ وجو کنید و از او بخواهید که در یافتن و خواندن نقدهای مصرف ‌کنندگان در مورد خرید وسیله به شما کمک کند.همیشه به‌ یاد داشته باشید که کودک شما از تعاملات و تجربه‌ های واقعی بیشتر می‌آموزد تا از تصمیم ‌هایی که بعد از سخنرانی‌ها و گفتگوهای یک ‌طرفه‌ی شما گرفته می‌شود.

4. ایجاد فرصت هایی برای کودکان جهت انتخاب کردن و تصمیم‌ گیری‌ های واقعی

همه ‌ی ما هر کاری را با انجام دادن آن یاد می ‌گیریم. وقتی والدین به کودکان فرصتی می ‌دهند که نحوه خرج کردن پول را انتخاب کنند (به ‌صورتی که متناسب با سن و مرحله‌ی بلوغ آنها باشد)، کودکان چیزهای زیادی یاد می‌گیرند. درست است که گاهی انتخاب ‌های آنها نادرست است، ولی در این موارد والدین باید به ‌جای سرزنش و انتقاد کردن، فرزندان را راهنمایی و حمایت کنند و همیشه راه گفتگو و صحبت را باز بگذارند.

5. ایجاد محدودیت های مالی برای فرزندان جهت آموزش تصمیم گیری و انتخاب کردن

هر کودک باید یاد بگیرد که مقدار پول محدود است، ولی خواسته‌ها و نیازها پایانی ندارند. او باید بیاموزد که به‌ دلیل محدود بودن میزان پولی که داریم، باید در مورد چگونگی اختصاص دادن پول خود به خواسته‌ها و نیازهایمان انتخاب‌هایی داشته باشیم؛ به‌ صورتی‌که به بیشترین رضایت ممکن برسیم. به کودک خود بیامزید که در چهارچوب محدودیت‌های مالی خود زندگی کند. وقتی پول کمی در اختیار دارد، تغییراتی ایجاد کند. پیامدهای تصمیم‌های خود را بپذیرد. یادگیری این موارد باعث می‌شود که کودک شما زندگی موفق را بیاموزد.

6.یاد دادن اهمیت فرصت‌ ها، تعیین اولویت ‌ها به کودک خود

انتخاب‌ ها مهم هستند، چون وقتی پول را برای چیزی خرج می‌کنیم، دیگر نمی‌توانیم آن را برای گزینه‌های جذاب دیگری خرج کنیم و به همین دلیل فرصت‌هایی را از دست می‌دهیم. بنابراین همیشه باید پول را برای مهم‌ترین موارد هزینه کنیم. در فرایند ارزیابی اینکه پولِ محدودِ کودک، ابتدا باید برای کدام خواسته‌هایش هزینه شود، کودک باید یاد بگیرد که خواسته‌هایش را اولویت بندی کند. تفاوت میان موارد مهم و چیزهایی را که اهمیت چندانی ندارند، تشخیص بدهد. درک کند که نیازها و خواسته ‌ها با هم متفاوت هستند. کودک باید با راهنمایی و حمایت والدین فرصت‌هایی برای انتخاب کردن داشته باشد . البته بعضی از انتخاب‌های کودک عاقلانه نیست و والدین باید به او کمک کنند تا ارزیابی کند کجای کار اشتباه بوده است و او را برای تصمیم ‌گیری‌های آینده تشویق کنند.

7. آموزش صرفه ‌جویی و استفاده‌ ی بهینه از پول به فرزندان

کودک باید یاد بگیرد که اگر از وسایل و چیزهایی که از قبل داشته مراقبت کند، با پول محدود خود می‌تواند خواسته‌های بیشتری را برآورده کند. او باید درک کند پولی که برای جایگزین کردن اسباب ‌بازی‌ها یا لباس‌ های گمشده یا خراب ‌شده‌ به ‌دلیل استفاده‌ ی نادرست هزینه می ‌شود، نمی‌تواند برای خرید چیزهای جدید و جالب دیگر خرج شود. به‌علاوه می‌توانید فرصت‌های زیادی را پیدا کنید و با استفاده از مثال و بحث، مزیت‌های تبدیل شدن به شهروندی خوب را به کودک خود بیاموزید و به او یاد بدهید که از منابع کمیاب حفاظت کند و از هدر دادن و اسراف کردن پرهیز کند. برای نمونه استفاده نکردن از اتومبیل موجب کاهش آلودگی هوا، مصرف بنزین و هزینه‌های حمل‌ ونقل می ‌شود.
کودک باید بداند که لازم نیست برای برآورده کردن هر خواسته ‌ای مبلغی را هزینه کند و گاهی می‌تواند از خلاقیت خود استفاده کند. برای نمونه خودش می‌تواند کارت تبریک تولد دوستش را درست کند یا با استفاده از لباس‌های دورانداخته‌ ی سایر اعضای خانواده برای خود لباسی را طراحی کند. این کارها موجب برانگیخته شدن خلاقیت کودک می‌شود و علاوه بر آن باعث می‌شود که کودک از فواید منابع موجود آگاه شود.

8. تعیین اهداف و ایجاد برنامه‌ ای برای خرج کردن پول

وقتی کودک به سن 7 سال می رسد و پول توجیبی می گیرد زمان آن رسیده است که به او کمک کنیم تا برنامه‌ ای برای خرج کردن پول‌ها تهیه کند. این برنامه باید ساده باشد و کودک بتواند آن را درک کند و بر اساس اهدافی باشد که هر دوی شما در مورد آنها توافق دارید. تعیین اهداف و تهیه‌ی برنامه به شما کمک می‌کند که در مورد مقدار پول‌ توجیبی فرزند خود تصمیم بگیرید. مثلا، اگر فرزند شما باید برای ناهار در مدرسه هزینه ‌ای را پرداخت کند، در گروه‌های مختلفی در مدرسه عضو است یا به ‌طور منظم در برنامه‌های مختلفی شرکت می‌کند، هر دو باید در مورد مقدار قابل ‌قبول پول‌ توجیبی برای این هزینه‌های ثابت و قابل ‌پیش‌بینی به توافق برسید.
گفتگو کردن با فرزند به شما امکان می‌دهد که به او توضیح بدهید که چگونه خرج کردن پول برای این فعالیت‌ها با ارزش‌ها و اهداف شما همخوانی دارد. باید در مورد مبلغ معینی برای هزینه‌های متغیر تصمیم بگیرید. هزینه‌های متغیر، هزینه‌های مربوط به مواردی هستند که چندان ضروری نیستند، ولی دلخواه و مطلوب هستند، مانند هزینه‌های تفریحی، تنقلات و سرگرمی که موجب می‌شود فرزند شما در انتخاب کردن و زندگی کردن با بودجه‌ای محدود و مشخص تجربه پیدا کند. مبلغ پول پرداختی و میزان استقلال فرزندتان در تصمیم گیری، به مرحله‌ی بلوغ و میزان تجربه‌ی او بستگی دارد. این فرصت خوبی است که به فرزندتان بیاموزید که مقدار کمی از پول را برای ذخیره‌ی اضطراری کنار بگذارد. فرزند شما باید اهمیت داشتن مبلغی پس انداز برای مواردی مانند تماس تلفنی اضطراری یا کرایه‌ ی اتوبوس را یاد بگیرد.

9. آموزش کودکان برای پس انداز کردن و کمک به دیگران

هر کودکی باید یاد بگیرد که چطور برای پس انداز کردن و کمک کردن به دیگران و همچنین خرید کردن، برنامه ‌ای تهیه کند. برنامه ‌ریزی برای پس انداز کردن پول برای تعطیلات یا خرید هدایای جشن تولد یا کمک کردن به کسانی که به کمک مالی نیاز دارند یا برنامه ‌ریزی برای پس انداز کردن پول‌ توجیبی یک هفته برای خرید چیزهای گران، به کودک کمک می‌کند تا عادت ‌های مهمی را برای زندگی آینده‌ی خود کسب کند. ایده‌ی پس‌انداز کردن پول ابتدا زمانی به فکر کودک می ‌رسد که پول‌ توجیبی او برای خرید چیزی که می ‌خواهد، کافی نیست. بنابراین کودک باید برای خرید آن، بخشی از پول ‌توجیبی خود را برای ۲ یا ۳ هفته پس انداز کند. می‌توانید با دادن قلک یا پاکتی برای نگه داشتن پول‌ها تا زمانیکه مبلغ مورد نظر جمع‌آوری شود، اجرای برنامه‌ی پس انداز کردن پول را به فرزندتان یاد بدهید. با کمک به کودکان بزرگ‌تر در باز کردن حساب پس انداز در بانک، به آنها یاد بدهید که برنامه‌های پس انداز طولانی‌تری را اجرا کنند. همچنین به او یاد بدهید که به ‌طور منظم، مبالغ پس انداز را به ‌صورت حضوری یا با استفاده از اینترنت به حساب پس اندازش واریز کند.

10. آموزش مهارت‌ های مصرفی به کودکان

کسب مهارت‌های خرید، سرمایه گذاری مادام‌العمری است که با یاد دادن این حقیقت به کودک ۴ ساله شروع می‌شود: تازمانی‌که پول آب‌نباتی را نپردازد، نمی‌تواند آن را داشته باشد. موارد زیر مهارت‌های مهمی هستند که فرزندتان باید پیش از اینکه فرصتی برای تصمیم‌ گیری به او داده شود، ابتدا آنها را در رفتار خود شما مشاهده کند:

خرید مقایسه‌ ای : پیدا کردن کیفیت مناسب با بهترین قیمت، مهارت مهمی است. شما می‌توانید آموزش این مهارت را با توضیح دادن این مسئله برای فرزند کم سن و سال خود شروع کنید که چرا کالایی را به ‌جای کالای دیگری در فروشگاه انتخاب کرده‌اید.

جستجو برای اطلاعات مناسب : با بزرگ ‌تر شدن فرزند او را تشویق کنید که پیش از خریدهای مهم به اطلاعات مربوط به قیمت و کیفیت کالا توجه کند. برای به دست آوردن این اطلاعات می‌توان به فروشگاه‌های مختلف مراجعه کرد، از روزنامه، تلفن و کاتالوگ محصولات استفاده یا نقد و ارزیابی محصولات در مجله‌ها و وب ‌سایت‌ها را مطالعه کرد.

قرض گرفتن : این مسئله که قرض گرفتن موجب کاهش مقدار درآمدی می ‌شود که در آینده می‌توانیم خرج کنیم، مفهوم بسیار مهمی است. اگر می‌خواهید مبلغی را به فرزند خود قرض بدهید، بهتر است که مبلغ کمی را به او قرض بدهید تا بازپرداخت آن برای کودک سخت نباشد. بر داشتن برنامه‌ ی برای بازپرداخت پول اصرار کنید و به آن پایبند باشید. کودک شما در ۱۰ یا ۱۱ سالگی می‌تواند درک کند که وام ‌دهندگان سود دریافت می‌کنند، بنابراین مبلغی که باید بپردازد افزایش پیدا می‌کند. یادگیری محاسبه‌ی هزینه‌های سود و موظف بودن به پرداخت این هزینه ‌ها به شما، کودک را با هزینه ‌های وام در دنیای واقعی آشنا می‌کند.