تاریخچه قصه درمانی

تاریخچه قصه درمانی

استفاده از قصه و داستان و روایت برای آموزش و شناساندن حقیقت، شیوه‌های درست زندگی، اخلاقیات و روش‌های دستیابی به کمال و موفقیت به اندازه تاریخ بشر قدمت دارد به گونه‌ای که حتی یکی از رویکردهای مهم کتاب‌های مقدس انجیل و قرآن برای آموزش شیوه‌های درست زندگی و کشف حقایق استفاده از استعاره‌ها، روایت‌ها و قصه‌های اقوام و مردمان مختلف است.

علاقه درمانگران به استفاده از قصه‌گویی با کار ریچارد گاردنر در سال ۱۹۷۱ شروع شد وی از فن قصه‌گویی متقابل در روان‌درمانی کودک استفاده کرد. در این فن از کودک خواسته می‌شود داستانی دارای آغاز، میانه و پایان بگوید. سپس درمانگر موضوعات روان‌تحلیل‌گرانه مرتبط با مسائل کودک را انتخاب می‌کند و در داستانی مشابه داستان کودک به کار می‌برد و آن را بیان می‌کند .در این داستان، درمانگر راه‌حل‌های سالم‌تر و بالغانه‌تری را برای رویارویی با مشکلات ارائه می‌کند.

شیوه ای موثر برای درمان اختلالات دوران کودکی

بازی علاوه بر این که یکی از مولفه های تاثیرگذار در رشد و تکامل روانی ـ اجتماعی کودک است و کودک از این طریق یاد می گیرد که با محیط اطراف خود تعامل برقرار کند، شیوه ای موثر برای درمان برخی از اختلالات روانی کودک است. دکتر پیمان هاشمیان، فوق تخصص روان پزشکی کودک و نوجوان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با بیان این مقدمه به خراسان می گوید: بازی ها چند دسته است. بازی های «سازنده» مثل پازل یا لگو و بازی های «حرکتی» مثل دویدن و لی لی کردن هر یک در رشد بخشی از شخصیت کودک نقش دارد. در بازی های «وانمودی» کودک خود را جای فرد دیگری قرار می دهد و در خیالات خود بازی می کند. این نوع بازی ها در رشد تخیل کودک به ویژه در ۵ سال اول زندگی نقش مهمی دارد.

راه حلی عملی برای درمان ترس کودک

بسیاری از والدین هستند که برای درمان مشکل ترس کودکشان به پزشک و متخصص کودکان مراجعه می کنند. باید بدانید که ترس در سنین 4 تا 5 سالگی یکی از شایع ترین مشکلات کودکان است که مهم ترین عامل از بین برنده آن رفتار والدین با کودک است.

علت شایع این ترس، تحولاتی است که در روند رشد فکری بچه ها بعد از ۳ سالگی ایجاد می شود؛ یعنی دنیای فانتزی قوی ای که بچه ها دارند و در این دنیا اشیاء و شخصیت های خیالی را می پرورانند باعث می شود شب هنگام و با تاریک شدن هوا، همان موجودات جذاب که در روز باعث لذتشان بوده یا در کارتون ها شخصیت موردعلاقه شان، مخوف به نظر برسد.

 

کارکرد روان ‏درمانی با بازخوانی شیوه‏‌ی قصه‏‌گویی در هزار ویک شب

 کارکرد روان ‏درمانی با بازخوانی شیوه‏‌ی قصه‏‌گویی در هزار ویک شب 
چکیده مقاله:
در داستان نخستینِ هزارو یک شب، پادشاهی به نام شهریار هر شب با زنی هم بستر می‏‌شد و بعد او را می‏‌کشت. شهرزاد دختری که از بیزاری پاشاه از زنان آگاه بود با شهریار ازدواج می‎‏کند و هر شب برای پادشاه قصه‏‌ای را روایت می‏‌کند. مجموعه این روایت‏‌های شبانه و مدام با هدفمندی و نکات محتوایی که شهرزاد روایت :/. ی‏‌کند، بیماری شهریار را با قصه‏‌درمانی در در بازه‏ی زمانی هزار شب درمان می‎کند. در این مقاله کوشیده می‏‌شود با بازخوانی روان‏ درمانی به شیوه‌‏ی قصه‏‌گویی هزار و یک شب (که به نوعی با پرورش تخیلی رویدادها در چارچوب قصه‌‏ها اتفاق می‌افتد) مبارزه علیه مشکلات شدید در زندگی که اجتناب ناپذیر و بخش طبیعی درحیات بشری است را بررسی کنیم. در فرایند قصه‏ درمانی تلاش براین است که کودکان نسبت به احساسات و افکار خودآگاهی بیشتری پیداکنند به ویژه نسبت به شیوه‎های رویارویی خودشان با مشکلاتی که با آن درگیر شده‎اند شناخت به دست آورند و با تعارض‌ها و احساسات دردناکشان روبه رو شوند و بدانند که ضعیف‏‌ترین‎ها هم راهی برای موفقیت خواهند یافت، یا قوی‏‌ترین قهرمانان هم دچار مشکلات و بدبختی خواهند شد، اما با توانمندی راه حل مشکلات را درمی‏‌یابند و از آن‎ها رهایی می‌‏یابند.

ترس کودک از تاریکی

«یکی توی کمدم قایم شده، چشماش توی تاریکی برق می‌زد!»، «اجازه بده امشب توی اتاق شما بخوابم»، «می‌شه پیشم بمونی تا خوابم ببره؟» و... همه والدین، در دوران خردسالی فرزندشان، با چنین جملاتی مواجه می‌شوند.

شهرزاد: «یکی توی کمدم قایم شده، چشماش توی تاریکی برق می‌زد!»، «اجازه بده امشب توی اتاق شما بخوابم»، «می‌شه پیشم بمونی تا خوابم ببره؟» و... همه والدین، در دوران خردسالی فرزندشان، با چنین جملاتی مواجه می‌شوند. گاهی قضیه، به هیولای زیر تخت مربوط است و گاهی هم غول پشت پنجره. من و شما می‌دانیم که در تاریکی هیچ خبری نیست و خانه، در سیاهی شب، به اندازه روشنایی روز، در امان و امان است، ولی یک کودک دو، سه ساله که ترسیده، می‌تواند این‌قدر منطقی باشد؟ به نظر شما، بهترین راه برخورد با ترس از تاریکی در بچه‌ها چیست؟

درمان ترس کودکان، اول علت را شناسایی کنید

تغییر در شیوه زندگی محل سکونت، جدا شدن از والدین، برخوردهای نادرست والدین، خیال بافی و پردازش موارد متعدد در ذهن کودک، شنیدن خاطره های ترسناک از دیگران بدون توضیح، تهدیدهای دوستان و والدین و از همه مهم تر نداشتن آگاهی در مورد مسائل مختلف در ایجاد ترس اثر به سزایی دارد...

 ترس ممکن است برای بزرگترها غیرمنطقی اما برای خود کودک بسیار منطقی جلوه کند.

عوامل متعدد زیستی، روان شناختی و خانوادگی در بروز ترس تاثیر گذار است.

تغییر در شیوه زندگی محل سکونت، جدا شدن از والدین، برخوردهای نادرست والدین، خیال بافی و پردازش موارد متعدد در ذهن کودک، شنیدن خاطره های ترسناک از دیگران بدون توضیح، تهدیدهای دوستان و والدین و از همه مهم تر نداشتن آگاهی در مورد مسائل مختلف در ایجاد ترس اثر به سزایی دارد.

کودکان ترسیدن را دوست دارند ؟

برعکس آنچه ما گمان می‌کنیم بچه‌ها این قسمت داستان‌ها را بیش از سایر قسمت‌ها دوست دارند. هر چه این بخش‌ها را پررنگ‌تر کنیم بیشتر به داستان جذب می‌شوند اما آیا می‌دانید چرا؟

همه ما در دوران کودکی‌مان داستان شنل قرمزی که گرگ مادربزرگ‌اش را با دندان‌های بزرگ می‌خورد، کدو قلقله‌زن که شیر و گرگ و پلنگ برای خوردن‌اش جلوی او را می‌گیرند، خاله سوسکه که همسرش آقا موشه توی دیگ آش می‌افتد و می‌میرد، شنگول و منگول که گرگ مدام به خانه‌شان سر می‌زند و یکی از بره‌ها را می‌خورد و ... را شنیده‌ایم. گاهی داستان‌های کودکان مملو از صحنه‌های ترسناکی است که حتی والدین برخی اوقات دو به شک می‌شوند که آن را بیان کنند یا نه و اینکه آیا بیان این صحنه‌ها سبب نمی‌شود کودکان کابوس ببینند؟!

قدمهایی برای رهایی کودک از ترس

قدم برای رهایی کودک از ترس

بزرگ‌ترین اشتباهی که والدین مرتکب می‌شوند، نامحترم دانستن ترس کودک از تاریکی و مسخره کردن اوست. ترس بچه‌ها از تاریکی، نشانه خلاقیت و هوش آن‌هاست.

شهرزاد: «یکی توی کمدم قایم شده، چشماش توی تاریکی برق می‌زد!»، «اجازه بده امشب توی اتاق شما بخوابم»، «می‌شه پیشم بمونی تا خوابم ببره؟» و... همه والدین، در دوران خردسالی فرزندشان، با چنین جملاتی مواجه می‌شوند. گاهی قضیه، به هیولای زیر تخت مربوط است و گاهی هم غول پشت پنجره. من و شما می‌دانیم که در تاریکی هیچ خبری نیست و خانه، در سیاهی شب، به اندازه روشنایی روز، در امان و امان است، ولی یک کودک دو، سه ساله که ترسیده، می‌تواند این‌قدر منطقی باشد؟ به نظر شما، بهترین راه برخورد با ترس از تاریکی در بچه‌ها چیست؟

ترس کودک از دکتر، این جوری درمانش کنید

کودکان معمولا از رفتن به مطب پزشکان هراس دارند. گاهی جو حاکم بر اتاق انتظار باعث اضطراب آنها می شود.

کودکان معمولا از رفتن به مطب پزشکان هراس دارند. گاهی جو حاکم بر اتاق انتظار باعث اضطراب آنها می شود و گاهی نیز مشاهده پرستار یا پزشک به هراس شان می اندازد. این حالت را «سندروم لباس سفید» می نامند. 

با به کار بستن توصیه های زیر می توانید نگرانی کوچولوی خود را کاهش دهید:

از خانه شروع کنید: شما می توانید از فرزند خود بخواهید برخی از کارهایی را که در مطب انجام می شود در خانه انجام دهد مثل ایستادن بر روی ترازو، در دهان گذاشتن دماسنج و...

به این تربیت او متوجه می شود که پزشک و پرستار هدفی جز کمک کردن ندارند.

مطالعه کنید: در زمینه ترس کودک تان از پزشک به مطالعه کتاب های مفید بپردازید.

ترس کودک از تاریکی، خداحافظ لولو!

آنها از افراد غریبه، تاریکی، حیوانات، توفان، توالت، مکان‌های بسته، مرگ یا هر چیز جدید یا متفاوتی می‌ترسند. این‌گونه ترس‌ها در برخی سنین یا دوره‌هایی خاص تشدید می‌شوند؛ مثلا ترس از زلزله که در بعضی دوران زندگی کودک رخ می‌دهد بیشتر ناشی از این است که کودک احساس می‌کند مبادا والدینش را از دست بدهد یا خودش بمیرد.

 آنها از افراد غریبه، تاریکی، حیوانات، توفان، توالت، مکان‌های بسته، مرگ یا هر چیز جدید یا متفاوتی می‌ترسند. این‌گونه ترس‌ها در برخی سنین یا دوره‌هایی خاص تشدید می‌شوند؛ مثلا ترس از زلزله که در بعضی دوران زندگی کودک رخ می‌دهد بیشتر ناشی از این است که کودک احساس می‌کند مبادا والدینش را از دست بدهد یا خودش بمیرد.ترس از مرگ یکی از ترس‌های معمول در کودکان به شمار می‌رود و ممکن است به‌صورت اضطراب شدید از تنها ماندن، ناتوانی در خوابیدن یا صحبت همیشگی درباره مرگ تظاهر پیدا کند.