زمان شروع حالت تهوع در بارداری و درمان آن

تهوع بارداری از چه زمانی شروع می شود؟

حالت تهوع بارداری در نیمه اول حاملگی (با شدت های مختلف) معمولا بین اولین یا دومین موعد قاعدگی عقب افتاده یعنی حدودا در هفته 5 بارداری تا هفته 6 بارداری شروع شده و تا هفته 14 تا 16 بارداری ادامه می یابد.

دلایل اصلی شروع تهوع بارداری عبارتند از :

افزایش هورمون ها HCG ،PGF، استروژن ها، پروژسترون، لپتین ، پرولاکتین، تیروکسین، آدرنوکورتیکال
اختلال سیستم Vestibular
کاهش حرکات محتویات معده، در موارد شدید عوامل روانی دخیل هستند.

انواع حالت تهوع بارداری

حالت تهوع بارداری به دو نوع تهوع خفیف و تهوع شدید بارداری تقسیم می شود.

تهوع و استفراغ خفیف بارداری چگونه است و راههای درمان و پیشگیری آن چیست؟

تهوع و استفراغ خفیف بارداری، صبح ها شدیدتر است، ولی در 80 درصد موارد در تمام طول روز ادامه دارد.
راههای درمان و پیشگیری از تهوع و استفراغ خفیف بارداری می تواند شدت علائم را کاهش دهد. خوردن غذای کم چربی، پروتئینی و کربوهیدرات ها به مقدار کم و در فواصل متعدد موثراست، همچنین نوشیدن نوشابه های ساده و خنک و مایعات کربنات دار مثل: لیموناد و زنجبیل و بو کردن لیموی تازه، نعنا و پونه نیز موثر است.
همچنین برای پیشگیری از تهوع خفیف بارداری از عوامل تشدید کننده از جمله غذاهای ادویه دار، سر و صدا، رایحه موادی نظیر عطریات، سیگار، قهوه، مواد شیمیایی، غذاهای بودار، اتاق تنگ و خفه، گرما و خشکی هوا و حرکات بدنی و چشمی (نظیر رانندگی و نورهای لرزان)، خستگی و دراز کشیدن پس از خوردن غذا و تغییر وضعیت ناگهانی که علائم را تشدید می کند اجتناب کنید. مسواک زدن دندان ها پس از غذا نیز از بروز علائم پیشگیری می کند.
در بعضی زنان حامله، تهوع و استفراغ آن قدر شدید است که منجر به کم آبی، اختلال اسید و باز و اختلال الکترولیت و کتوز می شود که اصطلاحا به آن تهوع شدید حاملگی (تهوع شدید بارداری) می گویند. در اغلب زنان حامله تهوع و استفراغ خفیف تا متوسط، تا هفته شانزدهم بارداری است ولی در برخی شدید بوده و هر روز استفراغ می کنند. در این فرم در صورت تشدید علائم هنگام مصرف قرص آهن و ویتامین ها باید آنها را قطع و یا قبل از خواب استفاده کرد که در صورت قطع آهن تا هفته 14 روزی حداقل 400 میکروگرم اسید فولیک تجویز می شود.
در تهوع و استفراغ شدید بارداری معمولا آزمایش های خون و ادرار کم آبی را نشان می دهند و بدن به تغییرات رژیم غذایی نیز جواب نمی دهند. در این فرم شدت آن به حدی است که عوارضی همچون کاهش وزن (حتی تا پنج درصد وزن قبل از حاملگی)، کم آبی(Dehydration)، قلیایی شدن خون (آلکالوز) ناشی از دست دادن اسید هیدروکلریک، کمبود پتاسیم(هیپوکالمی) و در برخی موارد نیز اختلالات کبدی گذرا پیش می آید. معمولا برای درمان و پیشگیری از عوارض تهوع شدید بارداری باید بستری شوید. زنانی که در حاملگی قبل به علت استفراغ بستری شده اند 20 درصد نیاز به بستری شدن در حاملگی بعدی را دارند. زنانی که در حاملگی اول تهوع و استفراغ شدید ندارند در حاملگی بعدی نیز احتمال آن کم است

پرخوری را کنار بگذارید

ممکن است در این روزها حرف‌های عجیب و غریبی بشنوید که هیچ نیازی نیست به آن گوش کنید. مثلا می‌گویند«حالا که بارداری پس باید جای دو نفر غذا بخوری». این گفته کاملا اشتباه است و هیچ نیازی نیست در این روزها از دستگاه گوارش خود بیش از حد کار بکشید چون مطمئنا حالت تهوع شما شدیدتر می‌شود.
درعوض باید تعداد وعده‌های غذایی را زیاد و حجم غذاها را کم کنید. اگر در هر وعده غذایی تنها دو، سه قاشق گنجایش غذا خوردن دارید، اشکالی ندارد، شما حتی می‌توانید تعداد وعده‌های غذایی را به 15 بار در روز هم برسانید.فقط یادتان باشد که هرگز گرسنه نمانید چون گرسنگی به تهوع شما دامن می‌زند. هرچه به ماه‌های آخر نزدیک‌تر می‌شوید این قاعده را بیشتر رعایت کنید تا بارداری راحت‌تری داشته باشید. همچنین باید غذا را آرام‌آرام بخورید و بعد از آن هم استراحت کنید.

غذای نفخ‌دار در زمان بارداری ممنوع

می‌توانید پزشک خودتان باشید و با کمی توجه به عادات غذایی‌تان، غذاهایی که سبب تهوع شما می‌شود را حذف کنید. بهتر است از مصرف هرگونه غذایی که باعث نفخ یا سنگینی معده، ترش کردن و مانند آنها می‌شود خودداری کنید. غذاهای آبکی و ترید هم سبب تهوع می‌شود پس آن را از وعده‌های غذایی‌تان حذف کنید.
بهتر است شکلات، قهوه، چای پررنگ، نو2شابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های حاوی کافئین را زیاد مصرف نکنید چون معده را تحریک کرده و سبب تهوع، همچنین سوزش سر دل می‌شود. یکی دیگر از نبایدها هم مصرف سرکه و ترشی، همراه غذا یا سالاد است. همه این موارد را که رعایت کردید، بهتر است به موارد دیگری نیز توجه کنید یعنی از دراز کشیدن و خم شدن به جلو، بعد از غذا پرهیز کنید و در زمان استراحت هم سر را بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا با مشکلات ناشی از ویار کمتری مواجه شوید.

عرق نعناع بخورید
اگر با وجود رعایت این موارد بازهم بعد از خوردن غذا دچار حالت تهوع می‌شوید، می‌توانید اندکی عرق نعناع بعد از غذا بخورید. از دیگر موادی که می‌توانید پس از غذا مصرف کنید، مخلوط زیره، نبات و هل به نسبت مساوی است. این مواد را با یکدیگر آسیاب کرده و بعد از هر وعده غذا یک قاشق چای‌خوری قورت بدهید.
نعناع، گیاهی خنک است پس اگر علاوه بر تهوع دائم احساس گرما می‌کنید، احساس گر گرفتگی دارید و صورت‌تان قرمز می‌شود یا دل‌تان برای نوشیدنی خنک پر می‌کشد سراغش بروید. بهترین راهکار مقابله با ویار این دوران، مصرف چای نعناع، شیرینی‌های رژیمی نعناعی یا حتی آدامس نعنای است. البته عده‌ای هم هستند که به بو خیلی حساسند و بوی قوی این آدامس‌ها ممکن است سبب دل به هم خوردن آنها شود که بهتر است از آن اجتناب کنند.

زیره را فراموش نکنید
یکی دیگر از موادی که می‌توانید برای مقابله با حالت تهوع پس از غذاخوردن استفاده کنید، زیره است. می‌توانید زیره را بو دهید و با مرزه مخلوط کنید و بعد از غذا به میزان خیلی کمی از آن بخورید یا اینکه دو قاشق غذاخوری زیره سبز را با سه قاشق غذاخوری شکر مخلوط و آسیاب کنید تا به صورت پودر دربیاید و بعد از هر وعده غذایی، یک قاشق چای‌خوری از این مخلوط را در دهان بگذارید تا کم‌کم و آرام‌آرام حل شود و جلوی حالت تهوع شما را بگیرد.

با غذاهای چرب، تند و شور خداحافظی کنید
یکی از مشکلات زنان باردار حالت دل به هم خوردگی با استشمام بوهای مختلف است پس تاحد امکان در غذای خود از سیر و پیاز کمتری استفاده کنید و مصرف روغن، غذاها و مواد شور، مواد تلخ مثل زیتون تلخ، فلفل، لوبیا، کنجد، غذاهای تند، پرادویه، چرب و سرخ کردنی را هم برای خودتان خط قرمز بدانید. غذاهای سرخ کرده، چرب و سس‌دار به علت تشدید اسید معده می‌توانند باعث تشدید حالت تهوع شوند. وقتی می‌گوییم شور، حتی آجیل شور را هم دربرمی‌گیرد. شاید دل کندن از فست‌فودها و غذاهای پررنگ و بو برای‌تان سخت باشد ولی برای داشتن یک نوزاد سالم و البته حالت تهوع کمتر، بهتر است این موارد را رعایت کنید. به طور کلی غذاهایی بخورید که راحت هضم می‌شوند و دستگاه گوارش شما را اذیت نمی‌کنند.
ویار شدید دارید؟ داروی گیاهی خودسرانه مصرف نکنید
برخی معتقدند گیاهان ضرری برای بدن ندارند ولی از آنجا که در دوران بارداری بدن در حالت خاصی قرار دارد حتی در مصرف داروهای گیاهی نیز باید دقت شود. اگر کسی ویار خیلی شدیدی دارد، آب بدنش مرتب کم شده و وزنش هم کاهش می‌یابد نباید خودسرانه داروی گیاهی مصرف کند. بهتر است حتما به پزشک مراجعه کند تا دوز مناسبی از این داروها به وی توصیه شود.

زعفران ممنوع!
به طور کلی بهتر است زنان باردار از داروهای گیاهی با خاصیت قاعده‌آور پرهیز کنند چون ممکن است این دارو را به نیت بهتر شدن حالت تهوع بخورند ولی سبب سقط جنین و مشکلات دیگری برای آنها شود. پس بهتر است در این دوران از مصرف اسطوخدس، بومادران، خارمریم، رازک، رازیانه، ریشه گزنه، مریم‌گلی، همیشه بهار، ترخون، وانیل، پرسیاوش، خارخسک، دم اسب، شاهی و عنّاب خودداری کنند.

زنجبیل ممنوع
زنجبیل یکی از داروهای گیاهی است که در رفع همه حالت‌های تهوع ازجمله تهوع صبحگاهی ناشی از بارداری می‌تواند مفید باشد. زنجبیل به راحتی هضم می‌شود و شکم را نیز گرم می‌کند. اما به یک نکته مهم باید دقت کرد؛ اگر از آسپرین یا داروهای ضدلختگی خون استفاده می‌کنید، باید دور زنجبیل را خط بکشید چون زنجبیل هم همین خاصیت را دارد. از سوی دیگر اگر مزاج گرمی دارید بهتر است از این داروی گیاهی گرم استفاده نکنید چون تهوع شما را بدتر می‌کند ولی اگر سردمزاج هستید، دائم احساس سرما می‌کنید، به دنبال پوشیدن لباس بیشتر هستید و نیاز به نوشیدنی گرم دارید زنجبیل داروی تهوع صبحگاهی شماست.
بهتر است بیسکویت زنجبیلی را فراموش کنید چون شکر زیاد و زنجبیل ناکافی دارد درعوض سراغ زنجبیل تازه بروید. دو قاشق چای‌خوری زنجبیل رنده‌شده را در آب جوش بریزید و کنار بگذارید تا آرام‌آرام سرد شود و از این مایع خنک در طول روز بنوشید. فقط یادتان باشد مصرف روزانه بیش از سه گرم زنجبیل معادل سه قاشق چای‌خوری از این گیاه مجاز نیست. اگر هم تهوع شما به درازا کشید و خواستید بیش از سه ماه برای مقابله با حالت تهوع خود از زنجبیل استفاده کنید حتما با پزشک مشورت داشته باشید تا مشکلی پیش نیاید.

درست بنوشید
اگر ویار دارید مصرف مایعات را فراموش نکنید؛ حتی اگر فکر می‌کنید با خوردن یک لیوان آب، حالت تهوع شما بیشتر می‌شود.

چای طعم‌دار
بابونه را همراه با چای دم کنید یا پوست لیموترش، نارنگی، پرتقال یا گریپ فروت را در چای رنده کنید. دانه‌های هل هم برای کم کردن حالت تهوع بسیار مناسب است البته می‌توانید «به» را دم کنید یعنی رنده آن را در چای بریزید تا با یکدیگر دم بکشند.

آب با طعم لیمو
ورقه‌های نازک لیموترش را در ظرف حاوی آب سرد قرار داده و آن را در یخچال بگذارید و در طول روز به‌عنوان نوشابه بنوشید.

شربت عسل
باتوجه به مزاج و میزان علاقه‌تان به شیرینی(حداقل یک قاشق غذاخوری) عسل را در یک لیوان آب حل کنید و سپس مقداری آب لیموترش که بهتر است تازه باشد را در آن بچکانید. اگر هم مجاز به استفاده از زنجبیل هستید، می‌توانید کمی از این گیاه در حد یک نوک قاشق چای‌خوری را به این نوشیدنی اضافه کنید.

جهت رزرو مشاوره تلفنی و حضوری با این شماره تماس بگیرید 09374071940